์ด์งํ
(Ji-Hye Lee)
1
๋ฏผ๋ช
ํ
(Myung-Hwan Min)
2โ
์ํํ
(Tae-Pung An)
1
์ด๋ณ๊ณค
(Byeong-Gon Lee)
3
-
(Power Electric & Electronic System R&D Institute, ENTEC Electric & Electronic Co., LTD., Korea)
-
(Power Electric & Electronic System R&D Institute, ENTEC Electric & Electronic Co., LTD., Korea)
-
(Institute of Technology in Research Center, Korea Railroad Corporation(Korail), Korea)
Copyright ยฉ The Korean Institute of Electrical Engineers(KIEE)
Key words
Fault analysis, IEEE C37.111, COMTRADE, Distance relay, Differential relay, PSCAD/EMTDC, AC electrical railway
1. ์๋ก
๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต์ ์ ๊ธฐ์ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ ์ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์ ๊ธฐ๋ก๋ ํํ์ ํ์ฉํ์ฌ ์ฌ๊ณ ์ ์์ธ ๋ฐ ํน์ง์ ๋ถ์ํ ์ ์๋ค. ํ์ง๋ง ๊ธฐ์กด ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์ ์ฌ๊ณ
๋ฐ์ดํฐ๋ ์ ์กฐ์ฌ ์์ฒด ๋ฐ์ดํฐ ํ์์ ๊ฐ์ ธ ๊ฐ ์ ์กฐ์ฌ์์ ์ ๊ณตํ๋ ์ ์ฉ ๋ถ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋ถ์ํด์๋ค.
์ต๊ทผ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ์ ํ์(format)์ ๊ตญ์ ํ์ค(IEEE standard C37.111, IEEE Standard Common Format for
Transient Data Exchange for Power Systems, ์ดํ COMTRADE)์ผ๋ก ์ ยท๊ฐ์ ํ์ฌ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ ๊ณตํตํ์์ ํ์คํํ์๋ค[1].
์ด ํ์ค์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ ์ ์กฐ์ฌ๋ค๋ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ์ COMTRADE ํ์ผ ํ์์ ์ง์ํ๊ณ , ๋ํ COMTRADE View ๋ฑ์ ๋ถ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด
์์ฉํ๋๋ฉด์ ์ฌ๊ณ ๋ถ์์ด ์ฉ์ดํด์ง๊ณ ์๋ค. ํ์ง๋ง COMTRADE ๊ธฐ๋ฐ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ ๋ถ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ด์ฉํ๋๋ผ๋ ์์ํํ, ๋์งํธ ์
/์ถ๋ ฅ(DI/DO,
Digital Input/Digital Output)์ ๋ณด, ๊ณ ์กฐํ, ์์ ๋ถ์๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฐ๋จํ ๋ถ์๋ง ์ ๊ณตํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ๋ฐํ ๋ถ์์ ์ํํ๊ธฐ์๋ ์ฌ์ ํ
ํ๊ณ๊ฐ ์๋ค. ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ COMTRADE ํ์ผ ํ์์ ํ์ฉํ๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด ๊ฐ์ง ๊ธฐ๋ฅ์ ๋น๊ต ์กฐ์ฌํ๊ณ , ๊ณ ์ฅ ๋ถ์์ ํ์ํ ๊ธฐ๋ฅ ๋ฐ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ ์ํ๋ค.
์ด๋ฅผ ํตํ์ฌ PSCAD/EMTDC์์์ COMTRADE ํ์ผ ๋ถ์์ด ๊ฐ๋ฅํ ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ตฌํํ๊ณ , ์ค์ ๊ต๋ฅ ์ฒ ๋๊ณํต์์ ๋ฐ์ํ ์ฌ๊ณ ํํ์ ํ์ฉํ์ฌ ๋ถ์ํ์๋ค.
2. COMTRADE ๋ฐ์ดํฐ ์กฐ์ฌ
COMTRADE ๋ฐ์ดํฐ๋ Header(xxx.hdr), Configuration(xxx.cfg), Data(xxx.dat), Information(xxx.inf)
์ด 4๊ฐ์ง ์ข
๋ฅ์ ํ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค. Header์ Information ํ์ผ์ ๋ฐ์ดํฐ์ ํด์ ๋ฐ ์ดํด๋ฅผ ๋๊ธฐ ์ํ ๋ถ๊ฐ์ ํ์ผ๋ก์, Header ํ์ผ์
์ฌ์ฉ์์๊ฒ ๊ธฐ๋ก๋ ํํ ๋ฐ์ดํฐ์ ๋ํด ๋ณด๋ค ์ ์ดํดํ ์ ์๋๋ก ๋ณ์ ์์ ์ด๋ฆ, ์ ๋ก์ ๊ธธ์ด, PT/CT์ ์ ๊ฒฉ ๋ฑ๊ณผ ๊ฐ์ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค. Information
ํ์ผ์ ์ปดํจํฐ์์ COMTRADE ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ฐ๊ณต ๋ฐ ํด์์ ๋ ์ฉ์ดํ๊ฒ ํ ์ ์๋๋ก ๊ธฐ๋ก๋ ์ด๋ฒคํธ์ ๋ํ์ฌ ์ถ๊ฐ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค. Configuration
ํ์ผ์ ์๋ ๋ก๊ทธ ๋ฐ์ดํฐ/๋์งํธ ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ฐ์์ ์์, ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ธธ์ด, ์ํ๋ง ์ฃผํ์ ๋ฑ๊ณผ ๊ฐ์ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ์ํ๊ณ , Data ํ์ผ์ Configuration
ํ์ผ์์ ์ ์ํ ์ ๋ณด๋ค์ ๋ํ ๋ฐ์ดํฐ ๊ฐ์ ์ ๊ณตํ๋ค. ์ฆ Configuration ๋ฐ Data ํ์ผ์ ํตํด ์ป์ ์ ์๋ ๊ธฐ๋ณธ ๋ฐ์ดํฐ๋ ์ ์, ์ ๋ฅ
ํํ๊ณผ ๊ฐ์ ์๋ ๋ก๊ทธ ํํ ๋ฐ์ดํฐ์ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์ ๋์งํธ ์
/์ถ๋ ฅ(DI/DO) ์ ํธ์ธ ๋์งํธ ํํ๋ฐ์ดํฐ์ด๋ค.
3. ๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต ์ฌ๊ณ ๋ถ์์ ํ์ํ ๊ธฐ๋ฅ ์ ์
๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต์ ๋ณดํธ์ฒด๊ณ๋ ์์ ๋ฐ, ๋ณ์๊ธฐ๋ฐ, ๊ธ์ ๋ฐ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ฉฐ ๊ฐ๊ฐ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ๋
ํ 1๊ณผ ๊ฐ๋ค
(2).
ํ 1. ๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต๋ณ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ
Table 1. Protection relays in AC electrical railway power system
๊ณํต๋ณ
|
๊ณ์ ๊ธฐ๋ช
|
๋ฒํธ
|
์ฉ๋
|
์์ ๋ฐ
|
๊ณผ์ ๋ฅ๊ณ์ ๊ธฐ
|
51R
|
๊ณผ์ ๋ฅ
|
๋ถ์กฑ์ ์๊ณ์ ๊ธฐ
|
27R
|
์ ์ ์
|
๋ณ์
๊ธฐ๋ฐ
|
๊ณผ์ ๋ฅ๊ณ์ ๊ธฐ
|
51T
|
๋ณ์๊ธฐ 1์ฐจ์ ๊ณผ์ ๋ฅ
|
๋จ๋ฝ๊ณ์ ๊ธฐ
|
50T
|
๋จ๋ฝ
|
๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ๊ธฐ
|
87T
|
๋ณ์๊ธฐ ๋ด๋ถ๊ณ ์ฅ
|
์ง๋ฝ๊ณผ์ ์๊ณ์ ๊ธฐ
|
64
|
๊ธ์ ์ธก ์ง๋ฝ ๊ฒ์ถ
|
๊ณผ์ ์๊ณ์ ๊ธฐ
|
59
|
ํ์๊ณผ์ ์ ์ธ์
๊ฒ์ถ
|
๊ธ์ ๋ฐ
|
๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๊ธฐ
|
21F
|
์ ์ฐจ์ ๋ก ๊ณ ์ฅ
|
๊ณ ์ฅ์ ํ๊ณ์ ๊ธฐ("Iํ)
|
50F
|
21F ํ๋น๋ณดํธ
|
๊ณ ์๋๋จ๋ฝ๊ณ์ ๊ธฐ
|
50F
|
๊ณผ์ ๋ฅ
(๊ตฌ๋ด์ฐจ๋๊ธฐ์ง ๋ฑ)
|
๊ณผ์ ๋ฅ๊ณ์ ๊ธฐ
|
51F
|
๊ณผ์ ๋ฅ ๊ฒ์ถ
|
์ฌํ๋ก๊ณ์ ๊ธฐ
|
79F
|
์ฐจ๋จ๊ธฐ ์ฌํ๋ก
|
๋ก์ผํ๊ณ์ ๊ธฐ
|
99F
|
๊ณ ์ฅ์ง์ ๊ฒ์ถ
|
๋ถ์กฑ์ ์๊ณ์ ๊ธฐ
|
27F
|
์ ์ ์ ๊ฒ์ถ
|
COMTRADE ๋ฐ์ดํฐ(Configuration file, Data file)๋ฅผ ํตํด ์ป์ ์ ์๋ ๊ธฐ๋ณธ ์ ๋ณด๋ ์๊ฐ ์ถ์ ๋ํ ์๋ ๋ก๊ทธ(์์๊ฐ)
๋ฐ ๋์งํธ ์ ๋ณด์ด๋ค. ์ด ๊ธฐ๋ณธ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์ฌ๊ณ Pickup ๋ฐ Trip์ ์์ ์ ํ์ธํ๊ณ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ ๋์ ๋ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ ๋์ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ํ์ธํ ์
์๋ค. ์ฆ, ๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต์์ ์ ๋ฅ ๋ฐ ์ ์๊ณ์ ๊ธฐ์ ์ฌ๊ณ ๋ถ์์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
ํ์ง๋ง ๊ธฐ๋ณธ ๋ฐ์ดํฐ๋ง์ผ๋ก๋ ์ง๋ฝ๊ณผ์ ์๊ณ์ ๊ธฐ, ๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ๊ธฐ, ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๊ธฐ์ ๋ถ์์ ์ฉ์ดํ์ง ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์ ์ฌ๊ณ ๋ถ์์ ์ํด์๋ ์๊ฐ ์ถ์
๋ํ ๊ธฐ๋ณธ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฃผํ์ ์ถ์ ๊ณ ์กฐํ, ์์, ์ฐจ์ ๋ฅ/์ต์ ์ ๋ฅ, ์ํผ๋์ค๋ก ๋ณํํ์ฌ ๋ถ์ํ ์ ์๋ ๊ธฐ๋ฅ์ด ํ์ํ๋ค.
์์ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ์ ์ด์ฉํ๋ฉด 3์ ๋ถํํ ๋ฐ์ ์ ์ ์, ์ ๋ฅ์ ํฌ๊ธฐ ๋ฐ ์์์ ๋ฒกํฐ์ ํด์์ผ๋ก ํ๋จํ ์ ์๊ณ , ์ ๋ ฅ ํ๋ฆ ๋ฐ ๊ณํต ์ํ ์ถ์ ๋ฑ์
ํ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ๊ณ ์กฐํ๋ ๊ณํต์์ง, ๊ฐํ๊ธฐ์ ํฌ/๊ฐ๋ฐฉ ๋ฐ ๋ณ์๊ธฐ์ ์ํํน์ฑ์ ์ํ ์ฌ์์ ๋ฅ ๋ฐ์ ๋ฑ๊ณผ ๊ฐ์ ์์ธ์ผ๋ก ๋ฐ์๋๋ค. ๊ณ ์กฐํ๋ ๋ณ์๊ธฐ์ ์ ์ฐ์ดํ
๋๋ ๊ณผ์ด, ๊ฐํ์ฅ์น์ ๊ณ ์ฅ, ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์ ์ค/๋ถ๋์ ๋ฑ์ ์์ธ์ด ๋๋ฏ๋ก ๊ณ ์กฐํ ๋ถ์์ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ ๋ถ์์ ํ์์ ์ธ ์์์ด๋ค. ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ (21) ๋ฐ
๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ (87) ์์์ ๊ฒฝ์ฐ ๋จ์ํ ๊ณ์ธก๋ ์ ๋ฅ, ์ ์์ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ์ด์ฉํด์ ๋ณดํธ ๋์ํ์ง ์๊ณ , ๊ณ์ธก์น๋ฅผ ์ฐ์ฐํ์ฌ ํน์ ๋ณดํธ์์ญ์ ์์นํ๋ ๊ฒฝ์ฐ
๋์ํ๋ค. ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ (21) ๋ณดํธ์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณ์ธก๋ ์ ์, ์ ๋ฅ ๊ฐ์ ์ด์ฉํ์ฌ ๊ณ์ฐ๋ ์ํผ๋์ค๊ฐ ์ค์ ๋ ๋ณดํธ ์์ญ ๋ด์ ์ผ์ ์๊ฐ ์ด์ ์ง์๋๋ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณ ์ฅ์
ํ๋จํ๋ฉฐ, ๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ (87) ์์์ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ณ์๊ธฐ 1, 2์ฐจ ์ ๋ฅ์ ํฉ๊ณผ ์ฐจ์ ๊ธฐ์ธ๊ธฐ์ ๋ฐ๋ผ ๋์์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ฒฐ์ ํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ฏ๋ก ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ (21) ๋ฐ ๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ (87)์
๋ํ ๋ถ์์ด ์ด๋ ต๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํด๋น ๋ณดํธ์์ ๋ฐ์ ์ ๋ถ์์ ์ฝ๊ฒ ํ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด ํ์ํ๋ค.
4. ์ฌ๊ณ ๋ถ์ ๊ด๋ จ ์์ฉ ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋น๊ต
์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ฌ๊ณ ๋ถ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ ์ ์กฐ์ฌ์์ ์ ๊ณตํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ํด์ธ ์ฃผ์ ์ ์กฐ์ฌ์ธ SEL(็คพ), SIEMENS(็คพ), GE(็คพ)์ ์ฌ๊ณ ๋ถ์
ํ๋ก๊ทธ๋จ์ 3์ ์์ ์ ์ํ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋น๊ต ๋ถ์ํ์๋ค
(3-6). ๋ฒ์ฉ ์ฌ๊ณ ๋ถ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ธ SOFTSTUF(็คพ) WaveWin๊ณผ ๋ณ๋์ S/W ์์ด ์น์ฌ์ดํธ์ ๋ฐ๋ก ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ์ ์ ๊ณตํ๋ PowerGridApp(็คพ)์
COMTRADE Oscillograph Analyzer์ ๊ธฐ๋ฅ๋ ๋น๊ต ๋ถ์ํ์ฌ
ํ 2์ ๋ํ๋ด์๋ค
(7-8).
ํ 2. ํด์ธ ์ ์ง์ฌ์ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ ๋ถ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋น๊ต
Table 2. Comparison of international manufacturer's fault analysis program
|
SEL(็คพ)
SynchroWAVE
EVENT
|
SIEMENS(็คพ)
SIGRA
|
GE(็คพ)
EnerVista Viewpoint Monitoring
|
SOFTSTUF(็คพ)
WaveWin
|
PowerGridApp
COMTRADE Oscillograph Analyzer
|
์๋ ๋ก๊ทธ์ ํธ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
O
|
O
|
O
|
O
|
O
|
๋์งํธ ์
/์ถ๋ ฅ
์ ํธ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
O
|
O
|
O
|
O
|
O
|
๊ณ ์กฐํ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
O
|
O
|
O
|
O
|
O
|
์์ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
O
|
O
|
O
|
O
|
O
|
๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
โณ
(Mhoํ๋ง)
|
โณ
(๋จ, ๋ณ๋ํ์์ ํ์ผ์๊ตฌ)
|
X
|
X
|
X
|
๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
X
|
O
|
X
|
X
|
X
|
๋ชจ๋ ์ ์กฐ์ฌ๋ COMTRADE ํ์ผ์ ๊ธฐ๋ณธ ๋ฐ์ดํฐ์ธ ์ ์, ์ ๋ฅ ํํ๊ณผ ๊ฐ์ ์๋ ๋ก๊ทธ ์ ํธ์ ๋์งํธ ํํ์ ๊ทธ๋ํ์ ๊ฐ์ ์๊ฐ ์ถ ์์์ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ์
์ ๊ณตํ๋ค. ๋ํ ๊ณตํต์ ์ผ๋ก ์๋ ๋ก๊ทธ ํํ์ ๋ค์ํ ๊ฐ๋๋ก ๋ถ์ํ๊ธฐ ์ํด์ ์์ ํ์์ผ๋ก๋ ์ ๊ณตํ๋ฉฐ ๊ฐ ๊ณ ์กฐํ ์ฐจ์์ ๋ํ ๊ณ ์กฐํ ํจ์ ์จ ๋ถ์์ ์ํ
๊ณ ์กฐํ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ ๊ณตํ๋ค.
๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๋ณดํธ์์์ ๋ํ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ์ SEL(็คพ) Synchro WAVE EVENT์ SIEMENS(็คพ) SIGRA๋ง์ด ์ ๊ณตํ๊ณ ์์ง๋ง, ๊ทธ๋ง์ ๋ ์๋์
๊ฐ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ํ๊ณ๋ฅผ ์ง๋๊ณ ์๋ค.
โช SEL(็คพ) SynchroWAVE EVENT : ์ค์ ์น ์
๋ ฅ์ ํตํด Mhoํ ์ํผ๋์ค์์ญ์์ Zone ํ์ ๊ฐ๋ฅ
โช SIEMENS(็คพ) SIGRA : ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์์ ๋ง๋ค์ด์ง ํน์ ํ์ผ ์ฝ์ด์ ์ํผ๋์ค์์ญ์์ Zone ํ์ ๊ฐ๋ฅ
๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ๋ถ์์์์ ๊ฒฝ์ฐ, SIEMENS็คพ SIGRA์์๋ง ์ ๊ณตํ๋ฉฐ ์ค์ ์น๋ฅผ ์ง์ ์
๋ ฅํ๋ ํ์์ผ๋ก ๋ณดํธ์์ญ์ ์ง์ ํ ์ ์๋ค.
5. PSCAD/EMTDC๋ฅผ ํ์ฉํ COMTRADE ๊ธฐ๋ฐ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ ๊ตฌํ
์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก PSCAD/EMTDC๋ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๋ชจ๋ธ๋งํ์ฌ ๋ค์ํ ์ฌ๋ก์ ๋ฐ๋ฅธ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์ ์ํํ๋ ๋ฐ์ ์ฌ์ฉํ๊ณ ์์ง๋ง, โfile readโ ๊ธฐ๋ฅ์
ํ์ฉํ์ฌ COMTRADE ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ๋ค์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ฌ๊ณ ๋ด์ฉ์ ๋ถ์ํ ์ ์๋ค. ๋ณธ ์ ์์๋ 3์ , 4์ ์์ ์ ์ํ ์ฌ๊ณ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ์ ๊ต๋ฅ์ฒ ๋
๊ธ์ ๊ณํต ์ฌ๊ณ ๋ถ์์ ์ ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ํ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ํ 3์ ๋ํ๋ด๊ณ , PSCAD/EMTDC๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๊ฐ๊ฐ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ตฌํํ์๋ค.
ํ 3. PSCAD/EMTDC๋ฅผ ์ด์ฉํด ๊ตฌํํ๊ณ ์ํ๋ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ
Table 3. Implementation of Function for Analysing Fault Data in PSCAD/EMTDC
๊ธฐ๋ฅ
|
์์ธ ๋ด์ฉ
|
์๋ ๋ก๊ทธ์ ํธ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
- COMTRADE์ ๊ธฐ๋ก๋ ์๋ ๋ก๊ทธ ์ ๋ณด๋ฅผ ์๊ฐ์ถ ๊ทธ๋ํ์ ํ์(์์ํํ/RMS/์์/๋์นญ๋ถ)
|
๋์งํธ ์
/์ถ๋ ฅ์ ํธ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
- COMTRADE์ ๊ธฐ๋ก๋ ๋์งํธ ์
/์ถ๋ ฅ ์ ๋ณด๋ฅผ ์๊ฐ์ถ ๊ทธ๋ํ์ ํ์
|
์์ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
- COMTRADE์ ๊ธฐ๋ก๋ ์๋ ๋ก๊ทธ ์ ๋ณด๋ฅผ ์์ diagram์ ํ์(์๋ณ/๋์นญ๋ถ)
|
๊ณ ์กฐํ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
- COMTRADE์ ๊ธฐ๋ก๋ ์๋ ๋ก๊ทธ ์ ๋ณด๋ฅผ FFTํ์ฌ ๊ฐ ์ฐจ์๋ณ๋ก ๊ณ ์กฐํํจ์ ์จ ํ์ธ ๊ฐ๋ฅ
|
๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
- ์ค์ฝํธ ๋ณ์๊ธฐ์ ๋ํ ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ ์ง์
- ์ค์ ์น ์
๋ ฅ์ ํตํด ์ํผ๋์ค์์ญ์ Zone ํ์(Mhoํ/์ฌ๋ณํ/๋ถ์ฑ๊ผดํ)
- COMTRADE์ ๊ธฐ๋ก๋ ์๋ ๋ก๊ทธ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ด์ฉํ ์ํผ๋์ค ๊ถค์ ํ์
|
๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ
|
- ์ค์ ์น ์
๋ ฅ์ ํตํด ๋น์จ์ฐจ๋ํน์ฑ๊ณก์ ํ์
- COMTRADE์ ๊ธฐ๋ก๋ ์๋ ๋ก๊ทธ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ด์ฉํ ์ฐจ์ ๋ฅ/์ต์ ์ ๋ฅ ๊ถค์ ํ์
|
ํ 3
๊ทธ๋ฆผ. 1๊ณผ ๊ฐ์ด COMTRADE ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์๋ ๋ก๊ทธ/๋์งํธ ์ ๋ณด ํ์, ์์ ๋ฐ ๊ณ ์กฐํ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ ๊ตฌํํ์๋ค. PSCAD/EMTDC์ โFile Readโ
๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ COMTRADE ํ์์ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ PSCAD circuit ํ๋ฉด์ ๋ถ๋ฌ์จ ํ, ๋ฐ์ดํฐ ํ์ผ์ ์ ์ฅ๋ ์๋ ๋ก๊ทธ ์ ๋ณด, ๋์งํธ
์
/์ถ๋ ฅ(DI/DO) ์ ๋ณด๋ฅผ ์ถ์ถ ๋ฐ ๋ถ๋ฅํ๋ค[9]. FFT(online fast fourier transform) ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ ์, ์ ๋ฅ์
๊ณ ์กฐํ๋ฅผ ๋ถ์ํ๊ณ , FFT ํตํด ์ป์ ๊ธฐ๋ณธํ ์ ์ ๋ฐ ์ ๋ฅ์ ํฌ๊ธฐ์ ์์์ ๋ณด๋ฅผ ์ถ์ถํ์ฌ ์์ ๋ถ์ํ๋๋ก ๊ตฌํํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 1. COMTRADE ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ด์ฉํ ์๋ ๋ก๊ทธ/๋์งํธ ์ ๋ณด ํ์, ์์ ๋ฐ ๊ณ ์กฐํ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ ๊ตฌํ
Fig. 1. Implementation of displaying analog/Digital data and phasor/Harmonic analysing
function using COMTRADE data
๊ทธ๋ฆผ. 2์ ๊ฐ์ด ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๋ถ์์ ์ํด ์ํผ๋์ค ์์ญ์์ ๋์ ์์ญ์ ์ค์ ํ๊ณ ํ์ธ ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ํ๋์ค ICE(็คพ) ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๊ธฐ์ Zone ์ค์ , ์ค์ ๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ
ํจ์ ๊ตฌํ ๋ฐ ์ํผ๋์ค diagram ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ตฌํํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 2. ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๊ธฐ์ ์ค์ ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ํผ๋์ค diagram ๊ธฐ๋ฅ ๊ตฌํ
Fig. 2. Implementation of distance protection and impedance diagram based on settings
of distance protection relay
๊ทธ๋ฆผ. 3๊ณผ ๊ฐ์ด ๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ๋ถ์์ ์ํด ์ฐจ์ ๋ฅ, ์ต์ ์ ๋ฅ, slope ๋ฑ์ ์ค์ ๊ฐ ๋ฐ ํจ์๋ฅผ ๊ตฌํํ๊ณ ๋น์จ์ฐจ๋ diagram์ ๊ตฌํํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 3. ๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ๊ธฐ์ ์ค์ ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋น์จ์ฐจ๋ diagram ๊ธฐ๋ฅ ๊ตฌํ
Fig. 3. Implementation of Differential Protection/Diagram Based on Settings of Ratio
Differential Protection Relay
๊ตฌํ๋ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ์ COMTRADE ํ์ผ์ ๋ถ๋ฌ์ค๋ฉด ๋ณดํธ์์ญ์ ๋์๋๋ ํํ ๋ฐ ๊ถค์ ์ ์ด์ฉํ์ฌ ๋ณดํธ์์์ ๋ฐ๋ผ ์ ๋ฐํ๊ฒ ์ฌ๊ณ ๋ถ์์ ํ ์ ์๋ค.
6. ๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต์์ ๋ฐ์ํ ์ค์ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ ๋ถ์
์ ์ ์์ PSCAD/EMTDC๋ก ๊ตฌํํ ์ฌ๊ณ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ค์ ๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต์์ ๋ฐ์ํ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ถ์ํ๊ณ ์ ํ๋ค.
์ฌ๋ก 1์ ์ ์ฐจ์ ์ง๋ฝ์ ์ํด ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ํ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ถ์ํ ๋ด์ฉ์ด๊ณ , ์ฌ๋ก 2์ ์ค์ฝํธ ๋ณ์๊ธฐ ๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ํ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ถ์ํ ๋ด์ฉ์
๋ํด ๊ธฐ์ ํ์๋ค.
6.1 ์ฌ๋ก 1-๊ธ์ ์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ์ฌ๊ณ ๋ถ์
๊ทธ๋ฆผ. 4๋ A ๋ณ์ ์์ ์ค์น๋ ๊ธ์ ๋ฐ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ ICE(็คพ)์ PDZI-N์ ๊ธฐ๋ก๋ COMTRADE ํ์์ ๊ธ์ ์ ์ฌ๊ณ ํํ์ PSCAD/EMTDC์ ๊ตฌํํ
๋ถ์ ์ธํฐํ์ด์ค๋ก ์ฒ๋ฆฌํ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ U_cat๋ ๊ธ์ ์ ์, I_cat๋ ๊ธ์ ์ ์ ๋ฅ์ ๋ํ ์๋ ๋ก๊ทธ ์ ํธ ์ ๋ณด์ด๊ณ , Trip Order๋
ํธ๋ฆฝ ๋ช
๋ น ๋ฐ์ ๋์งํธ ์ ๋ณด, 21Z1P๋ ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ์์์ Pickup ๋์งํธ ์ ํธ ์ ๋ณด์ด๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 4. ์ฌ๋ก 1์ ๋ํ ์๋ ๋ก๊ทธ/๋์งํธ ์ ํธ ๊ทธ๋ํ
Fig. 4. Analog/Digital Signal Graph (Case 1)
๊ธฐ๋ก๋ ํํ์ ์ฝ 0.48s ์์ ์์ ์ ์, ์ ๋ฅ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ๋ณ๋๋๊ธฐ ์์ํ์ฌ ์ฝ 30ms ์ดํ ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ์์์ ์ํ ์ฌ๊ณ ๋ฅผ ๊ฐ์งํ์ฌ 21Z1P ๋์งํธ
์ถ๋ ฅ ์ ํธ๋ฅผ ์ถ๋ ฅํ๊ณ ์ค์ ๋ ์ง์ฐ์๊ฐ ํ์ trip order๋ฅผ ์ถ๋ ฅํ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์์๋ค.
์ถ๊ฐ์ ์ผ๋ก ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ์์์ ๋ํ ์์ธ ๋ถ์์ ์ํด
๊ทธ๋ฆผ. 5๊ณผ ๊ฐ์ด ์ํผ๋์ค diagram์์ ์ํผ๋์ค ๊ถค์ ์ ๋ถ์ํ์๋ค. ์ํผ๋์ค ๊ถค์ ์ด ์ฝ 110ms(0.482sec~0.592sec)๋์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ ๋ณดํธ์์ญ
Zone 1 ๋ด์์ ์์นํ๊ณ , ์ด๋ ์ง์ฐ์๊ฐ ์ค์ ๊ฐ(0.04[sec])๋ณด๋ค ๊ธธ์ด, trip์ด ๋ฐ์ํจ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 5. ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ณ์ (21) ๋ณดํธ์์ญ๊ณผ ์ํผ๋์ค ๊ถค์
Fig. 5. Protection zone of distance protection and impedance locus
์ด ๋ ์ฌ๊ณ ์์ธ์ด ๊ธ์ ์ ๋จ๋ฝ/์ง๋ฝ์ ์ํ ๊ฒ์ธ์ง ๋ณ์๊ธฐ ๋์
์ ๋ฅ์ ์ํ ๊ฒ์ธ์ง๋ฅผ ํ๋จํ๊ธฐ ์ํด ๊ธ์ ์ ์ ์, ๊ธ์ ์ ์ ๋ฅ์ ๋ํ ์์ ๋ถ์๊ณผ ๊ณ ์กฐํ
๋ถ์์ ์ํํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 6์ ๊ณํต ๊ณ ์ฅ์ด ์ผ์ด๋ ์์ ์ธ ํํ ์ ์ฅ ํ 0.5s ์ง์ ์์์ ์์ diagram์ด๋ฉฐ, ๊ธ์ ์ ์ ์(U_cat)๋ 22.1kVโ 48.85ยฐ, ๊ธ์ ์
์ ๋ฅ(I_cat)๋ 53.5Aโ 136.9ยฐ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 7์
๊ทธ๋ฆผ. 6๊ณผ ๊ฐ์ ์์ ์ ๋ฐ์ํ ๊ณ ์กฐํ์ด๋ฉฐ, ๊ธฐ๋ณธํ๋ถํฐ 7๊ณ ์กฐํ๊น์ง ๋ํ๋ด์๋ค. ๋ณ์๊ธฐ ๋์
์ ๋ฅ๋ 2๊ณ ์กฐํ๋ก ํ๋จํ๋ฉฐ ๊ธฐ๋ณธํ ๋๋น 10~20% ์ ๋๋ก ์ค์ ํ์ฌ
๋์
์ ๋ฅ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ํ๋จํ๋ค. ํด๋น pickup ์์ ์์ ๊ธ์ ์ ์ ๋ฅ(I_cat)๋ 2๊ณ ์กฐํ๋ 0.54%๋ก ๋ณ์๊ธฐ ๋์
์ํฉ๊ณผ ๋ฌด๊ดํ ์ ์ฐจ์ ์ฌ๊ณ ๋ผ๋ ๊ฒ์
ํ๋จํ ์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 6. ์ฌ๋ก 1์ ๋ํ ์์ ๋ถ์
Fig. 6. Phasor Analysis (Case 1)
๊ทธ๋ฆผ. 7. ์ฌ๋ก 1์ ๋ํ ๊ณ ์กฐํ ํจ์ ์จ ๋ถ์
Fig. 7. Harmonic Analysis (Case 1)
6.2 ์ฌ๋ก 2-๋ณ์๊ธฐ ๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ๋ถ์
๊ตญ๋ด B ๋ณ์ ์์ ๋ณ์๊ธฐ ๋ณดํธ์ฉ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ ICE(็คพ)์ NPDT630์ด ๋์ํ์๊ณ , ํด๋น ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์ ๊ธฐ๋ก๋ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ COMTRADE ํ์์ผ๋ก
๋ณํํ์ฌ ๋ถ์ํ์๋ค. ๊ธฐ๋ก๋ ์๋ ๋ก๊ทธ ์ ๋ณด๋ ๋ณ์๊ธฐ 1์ฐจ์ธก ์ ๋ฅ(I_A, I_B, I_C)์ ๋ณ์๊ธฐ 2์ฐจ์ธก ์ ๋ฅ (I_M, I_T)๋ก
๊ทธ๋ฆผ. 8์ ๋ํ๋ด์๋ค. ๋ณ์๊ธฐ 1์ฐจ์ธก์ 3์ ์ ๋ฅํํ์ ๋์
์ ๋ฅ ํํ๋ฅผ ๋๋ฉฐ, ๋ณ์๊ธฐ 2์ฐจ์ธก M์์ ๋ฅ(I_M)๊ฐ ์๊ณ , T์์ ๋ฅ(I_T)๋ง ๋ฐ์ํ์ฌ, A์์ ๋ฅ(I_A)์
C์์ ๋ฅ(I_C)์ ํฌ๊ธฐ์ ์์์ด ๊ฑฐ์ ๊ฐ์ผ๋ฉฐ B์์ ๋ฅ(I_B)๋ A, C์์ ๋ฅ์ ํฌ๊ธฐ๋ ์ฝ 2๋ฐฐ์ด๊ณ ์์์ 180๋ ์ฐจ์ด๋๋ค. ์ฝ 0.16์ด ์์ ์
relay A์ ์ํ ๋์งํธ ํํ์ด 0์์ 1๋ก ๋ฐ๋๋ฉฐ trip ์ ํธ๊ฐ ์ถ๋ ฅ๋์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 8. ์ฌ๋ก 2์ ๋ํ ์๋ ๋ก๊ทธ/๋์งํธ ์ ํธ ๊ทธ๋ํ
Fig. 8. Analog/Digital Signal Graph (Case 2)
์ถ๊ฐ์ ์ผ๋ก ๋ณ์๊ธฐ ์ฃผ ๋ณดํธ๋ฅผ ์ํด ๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ๋ถ์์ ์ํด ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ฐจ/์ต์ ์ ๋ฅ ์์ญ์์์ ํน์ฑ์ ๋ถ์ํ์ฌ
๊ทธ๋ฆผ. 9์ ๋ํ๋ด์๋ค. ๋น์จ์ฐจ๋ ๊ณก์ ์ ํ์ํ๊ธฐ ์ํด ์ค์ ๊ฐ์ ์
๋ ฅํ์ฌ ๋ณดํธ ์์ญ์ ๋์ํ๊ณ , ์ค์ ์์ญ(ํ์์ : ์์ ๋น์จ์ฐจ๋ ํน์ฑ๊ณก์ , ์ฒญ์์ : ๋น์จ์ฐจ๋
ํน์ฑ๊ณก์ ) ๋ด์ T์์ ๋ฅ ์ฐจ์ ๋ฅ ๋ฐ ์ต์ ์ ๋ฅ์ ๊ถค์ (์ ์์ )๊ถค์ ์ด ๋์์์ญ์ ๋ค์ด์ค๋ ๊ฒ์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค. ๋์์์ญ์ ๋ค์ด์จ ์์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก trip ์ ํธ๊ฐ
1,003ใณ ํ์ ์ถ๋ ฅ๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ trip ์ง์ฐ ์ค์ ๊ฐ(3ใณ)๊ณผ 2๊ณ ์กฐํ blocking ์ง์ฐ์๊ฐ ์ค์ ๊ฐ(1,000ใณ)๋ฅผ ํฉ์ฐํ
์๊ฐ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 9. ๋น์จ์ฐจ๋ ํน์ฑ๊ณก์ ๊ณผ ์ฐจ์ ๋ฅ(Idiff/In) ๋ฐ ์ต์ ์ ๋ฅ(Ibias/ In)์ ๊ถค์
Fig. 9. Ratio differential characteristic curve and locus of difference current (Idiff/In)
and suppression current (Ibias/In)
๋ณ์๊ธฐ ๋์
์ ๋ฅ๋ก ์ธํ ์ค๋์ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ํ๋จํ๊ธฐ ์ํด ๋ณ์๊ธฐ 1์ฐจ์ธก ์ ๋ฅ (I_A, I_B, I_C)์ ๋ณ์๊ธฐ 2์ฐจ์ธก ์ ๋ฅ (I_M, I_T)์ ๋ํ
์์ ๋ถ์์ ์ํํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 10์ ๋ณ์๊ธฐ 1์ฐจ์ธก์ 3์์ ๋ฅ(Ipri.abc)์ ๊ทธ ๋์นญ์ฑ๋ถ(Ipri.seq)๋ํ ์์ diagram ๋ฐ ๋ณ์๊ธฐ 2์ฐจ์ธก M, T์ ์ ๋ฅ(I_M, I_T)์
์์ diagram์ ๋ํ๋ธ๋ค. ๋ณ์๊ธฐ 1์ฐจ์ธก์ 3์์ ๋ฅ(Ipri.abc)์ ๋ํ ์์ diagram์์ A์์ ๋ฅ๋ 59.4Aโ 22.5ยฐ, B์์ ๋ฅ๋
117.4Aโ -159.0ยฐ, C์์ ๋ฅ๋ 59.7Aโ 21.3ยฐ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, A์์ ๋ฅ(I_A)์ C์์ ๋ฅ(I_C)์ ํฌ๊ธฐ์ ์์์ด ๊ฑฐ์ ๊ฐ์ผ๋ฉฐ B์์ ๋ฅ(I_B)๋
A, C์์ ๋ฅ์ ํฌ๊ธฐ๋ ์ฝ 2๋ฐฐ์ด๊ณ ์์์ 180๋ ์ฐจ์ด ๋๋ ๊ฒ์ ์์ diagram์ผ๋ก ํ๋ฒ ๋ ํ์ธํ์๋ค. ๋ณ์๊ธฐ 1์ฐจ ์ธก์ 3์์ ๋ฅ์ ๋์นญ์ฑ๋ถ(Ipri.seq)์
๋ํ ์์ diagram์์ ์ ์๋ถ ์ ๋ฅ๋ 58.1Aโ -37.9ยฐ, ์ญ์๋ถ ์ ๋ฅ๋ 80.6Aโ 80.6ยฐ, ์์๋ถ ์ ๋ฅ๋ 0.7Aโ 146.3ยฐ์ด๋ค.
๋ณ์๊ธฐ 2์ฐจ์ธก M์์ ๋ฅ๋ 1.9Aโ -53.5ยฐ์ด๊ณ T์์ ๋ฅ๋ 147.9Aโ 30.3ยฐ์ด๋ค. M์์ ๋ฅ๋ ๊ฑฐ์ ๋ฐ์ํ์ง ์๊ณ , T์์ ๋ฅ๋ง ๋๋ถ๋ถ ๋ฐ์ํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 10. ์ฌ๋ก 2์ ๋ํ ๋ณ์๊ธฐ 1, 2์ฐจ์ธก ์ ๋ฅ ์์ ๋ถ์
Fig. 10. Phasor analysis-transformer primary/secondary current (Case 2)
๊ทธ๋ฆผ. 11์
๊ทธ๋ฆผ. 10๊ณผ ๊ฐ์ ์์ ์ ๋ฐ์ํ ๊ณ ์กฐํ์ด๋ฉฐ, ๊ธฐ๋ณธํ๋ถํฐ 7๊ณ ์กฐํ๊น์ง ๋ํ๋ด์๋ค. 3์์ ๋ฅ์ ๋ํ ๊ณ ์กฐํ์๋ 3, 4, 5๊ณ ์กฐํ ์์ ํฌ๊ธฐ๋ก ํฌ๊ฒ ๋ฐ์ํ์์ผ๋ฉฐ,
2๊ณ ์กฐํ๊ฐ ์๋์ ์ผ๋ก ์๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. A์์ ๋ฅ์ 2๊ณ ์กฐํ๋ 6.7%, B์์ ๋ฅ์ 2๊ณ ์กฐํ๋ 6.4%, C์์ ๋ฅ์ 2๊ณ ์กฐํ๋ 6.3%๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. M์์ ๋ฅ์
๊ฒฝ์ฐ ํฌ๊ธฐ๊ฐ 0์ ๊ฐ๊น์ด ํฌ๊ธฐ๋ก ๋ณด์ ๊ฐ๋ฐฉ์ํ๋ก ๋ณด์ด๋ฉฐ ๊ณ ์กฐํ ํจ์ ๋์ด ๋๋ถ๋ถ์ ์ฐจ์์์ 10%์ด์์ด๊ณ T์์ ๋ฅ๋ 2๊ณ ์กฐํ ํจ์ ๋์ด 70.2%์ธ ๊ฒ์
ํ์ธํ ์ ์๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ณ์๊ธฐ ๋์
์ ๋ฅ๋ก ๋ฐ์์ ์ ๋ฅ์ 2๊ณ ์กฐํ ํจ์ ๋์ผ๋ก ํ๋จํ๋ฉฐ, ๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต์์๋ 2๊ณ ์กฐํ์ ํจ์ ์จ์ด 15%๋ฅผ ์ด๊ณผํ๋ฉด
๋ณ์๊ธฐ ๋์
์ ๋ฅ๋ก ๊ฐ์ฃผํ์ฌ ์ด๋ฐ ์ํฉ์ด ๋ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ 1์ด์ ํธ๋ฆฝ ์ง์ฐ์ ํ๋๋ก ๊ถ๊ณ ํ๊ณ ์๋ค
(9). ์๊ธฐ ์ฌํญ๋ค์ ์ข
ํฉ์ ์ผ๋ก ๋ถ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ, ์ฃผ๋ณ์๊ธฐ์ 2์ฐจ์ธก T์์ ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ฅผ ํฌ์
ํ๋ฉด์ ๋ฐ์ํ ๋์
์ ๋ฅ๋ก ์ธํด ๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ์์๊ฐ ๋์ํ์ฌ trip
์ ํธ๋ฅผ ์ถ๋ ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จํ ์ ์๋ค. ์ฆ, ๋ณ์๊ธฐ ๋น์จ์ฐจ๋๊ณ์ ์์์ ์ค์ ํ๊ณ(2๊ณ ์กฐํ block ์ง์ฐ์๊ฐ์ด ์ต๋ 1s)์ ์ํ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ ์ค๋์
์ฌ๋ก๋ก ๋ถ์๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 11. ์ฌ๋ก 2์ ๋ํ ๋ณ์๊ธฐ 1, 2์ฐจ์ธก ์ ๋ฅ์ ๊ณ ์กฐํ ๋ถ์
Fig. 11. Harmonic analysis-transformer primary/secondary current (Case 2)
7. ๊ฒฐ ๋ก
๊ณํต์ ์ฌ๊ณ ๊ฐ ๋ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ฐ์๋ ์ฌ๊ณ ๋ฅผ ๋ถ์ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์ ๊ธฐ๋ก๋ ์ฌ๊ณ ํํ๊ณผ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ด์ฉํ๋ค. ํ์ง๋ง ์ ์กฐ์ฌ๊ฐ ์ ๊ณตํ๋ ๋ถ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์
์์ฒด ํ์์ ๋ฐ์ดํฐ๋ง ํธํ๊ฐ๋ฅํ๊ณ , ๋ํ ๋ถ์๊ธฐ๋ฅ๋ ํ์ ์ ์ด๋ค. ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ๊ตญ์ ํ์ค COMTRADE ํ์ผ์ด ํ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ๋ค์ PSCAD/EMTDC
์์ ๊ตฌ์ฑํ์๋ค. ๋ํ ๊ด๋ จ๋ ๊ธฐ๋ฅ๋ค์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํด์ธ ์ ์ง ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ ์ ์กฐ์ฌ๊ฐ ์ ๊ณตํ๋ ์ฌ๊ณ ๋ถ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋ฐ ์์ฉ ์ฌ๊ณ ๋ถ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋น๊ต
๋ฐ ์กฐ์ฌํ์๋ค. ์ด์ด์ ๊ตญ๋ด ๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต์ ์ ์ฉ ์ค์ธ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ COMTRADE ํ์ผ ๊ธฐ๋ฐ ์ฌ๊ณ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋์ถํ๊ณ , PSCAD/
EMTDC๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๊ฐ๊ฐ์ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ๋ค์ ๊ตฌํํ์๋ค. ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ๊ตฌํ๋ ์ฌ๊ณ ๋ถ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ํ์ฉํ์ฌ ์ค์ ๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต์์ ๋ฐ์ํ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ
๋ถ์ํ๊ณ ๊ทธ ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ ์ํ์๋ค. ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์ ์ ์ํ ์ฌ๊ณ ๋ถ์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ํ์ฉํ์ฌ ๊ต๋ฅ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต์์ ๋ฐ์ํ ๋ค์ํ ์ฌ๊ณ ์ ๋ํ ๋ถ์๊ณผ ์์ธํ
๋ถ์์ด ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
๊ฐ์ฌ์ ๊ธ
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ 2018๋
๋ ๊ตญํ ๊ตํต๋ถ ์ฒ ๋๊ธฐ์ ์ฐ๊ตฌ์ฌ์
์ ์ง์์ ์ํ์ฌ ์ด๋ฃจ์ด์ง ์ฐ๊ตฌ๋ก์, ๊ด๊ณ๋ถ์ฒ์ ๊ฐ์ฌ๋๋ฆฝ๋๋ค.
References
IEEE Std. C37.111(2013) , IEEE Standard Common Format for Transient Data Exchange
(COMTRADE) for Power Systems
Korea Rail Network Authority , 2015, Design Guideline and Handbook of Railway Electric
KR E-02090 Protection and Insulation Coordination, pp. 1
SEL , SynchroWAVE EVENT Software(SEL5601-2) In-struction Manuals
Siemens , 2018, SIPROTEC Fault Record Analysis SIGRA Manual(E50417-H1176-C070-B2),
Ver. 4.60
Son Y., Park L., Shim J., Kang S., 2017, Practical Use of the Fault Record Analysis
Software, SIGRA by Editing the Data of a Comtrade File, The 48th KIEE Summer Conference,
pp. 555-557
GE , 2015, EnerVista Viewpoint Monitoring(1601-0270-C1, GEK-119694), Ver 7.2x
SOFTSTUF Inc , 2009, User's Guide WaveWin Universal Viewer File Management&Advanced
Analysis
PowerGridApp , COMTRADE Oscillograph Analyzer, http://powergridapp.cloudapp.net/EventReportAnalyzer
Lee J., Lho Y., 2017, A Study on SCOTT Transformer Protection Relay Malfunction Case
and Improvement Methodology, Korea Academia-Industrial Cooperation Society(KAIS),
Journal of the Korea Academia-Industrial Cooperation Society, Vol. 18, No. 7, pp.
394-399
์ ์์๊ฐ
1990๋
6์ 11์ผ์
2013๋
์์ธ๊ณผํ๊ธฐ์ ๋ํ๊ต ์ ๊ธฐ๊ณตํ๊ณผ ์กธ์
(ํ์ฌ)
2015๋
์์ธ๊ณผํ๊ธฐ์ ๋ํ๊ต ์ ๊ธฐ๊ณตํ๊ณผ ์กธ์
(๊ณตํ์์ฌ)
2015๋
~ํ์ฌ ์ธํ
์ ๊ธฐ์ ์(์ฃผ) ์ ๋ ฅ์ ์์์คํ
์ฐ๊ตฌ์ ์ฃผ์์ฐ๊ตฌ์
Tel : 031-299-8412
Fax : 031-299-8401
E-mail :
jhlee1@entecene.co.kr
๋ฏผ ๋ช
ํ (Myung-Hwan Min)
1981๋
2์ 8์ผ์
2010๋
์ญ์ค๋ํ๊ต ์ ๊ธฐ๊ณตํ๊ณผ ์กธ์
(ํ์ฌ)
2012๋
์ฑ๊ท ๊ด๋ํ๊ต ์ ๊ธฐ์ ์ ๋ฐ ์ปดํจํฐ๊ณตํ๋ถ ์กธ์
(๊ณตํ์์ฌ)
2013๋
~ํ์ฌ ์ธํ
์ ๊ธฐ์ ์(์ฃผ) ์ ๋ ฅ์ ์์์คํ
์ฐ๊ตฌ์ ์ ์์ฐ๊ตฌ์
Tel : 031-299-8420
Fax : 031-299-8401
E-mail :
mhmin@entecene.co.kr
์ ํ ํ (Tae-Pung An)
1992๋
2์ ์ฑ๊ท ๊ด๋ํ๊ต ์ ์๊ณตํ๊ณผ ์กธ์
(๊ณตํ์ฌ)
1992๋
2์~1996๋
5์ ์ผ์ง์ ๊ธฐ๊ณต์
(์ฃผ) ๊ธฐ์ ์ฐ๊ตฌ์
1996๋
6์ ํ์ฌ ์ธํ
์ ๊ธฐ์ ์(์ฃผ) ๋ถ์ฌ์ฅ
Tel : 031-299-8410
Fax : 031-299-8401
E-mail :
tpan@entecene.co.kr
์ด ๋ณ ๊ณค (Byeong-Gon Lee)
2014๋
์ถฉ๋จ๋ํ๊ต ์ ๊ธฐ๊ณตํ๊ณผ ๋ํ์ ์์ฌ ์กธ์
ํ์ฌ ํ๊ตญ์ฒ ๋๊ณต์ฌ ๊ธฐ์ ์ฐ๊ตฌ์ฒ ์ฐจ์ฅ
Tel : 042-615-4711
Fax : 02-361-8542
E-mail :
yeun0714@korail.com