์ํ์ฒ
(Hun-Chul Seo)
1iD
๊ถ๊ธฐํ
(Gi-Hyeon Gwon)
โ iD
๋ฐ๊ฑด์ฐ
(Keon-Woo Park)
2iD
-
(Yonam Institute of Technology, Korea)
-
(Next Square, Korea )
Copyright ยฉ The Korean Institute of Electrical Engineers(KIEE)
Key words
EMTP, Fault current, LVDC distribution system, Protection
1. ์ ๋ก
์ง๋ฅ ์ ์ ๊ณต๊ธ ๋ฐฉ์์ AC/DC ์ ๋ ฅ๋ณํ ํ์๋ฅผ ์ค์ธ ๊ณ ํจ์จ ๋ณํ์ ํตํด ์๋น์ ๋ ฅ์ ์ ๊ฐํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ง๊ตฌ์จ๋ํ์ ๋ํ ๋งค์ฐ ํจ๊ณผ์ ์ธ ๋์ฑ
์ด ๋
์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์ ์์ง๋ฅ(LVDC) ๋ฐฐ์ ๋ง์์ ์ ์์ํ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ์ด์ ๊ธฐ์ ๊ณผ ๊ณผ๋์ํ์์์ ๋ณดํธ ๋์ฑ
์ ๊ฐ๋ฐํจ์ผ๋ก์จ ๊ณํต์ ์์ ์ ์ด์ ๋ฐ ์ ๋ขฐ์ฑ์
์ฆ๊ฐ์์ผ์ผ ํ๋ค(1). ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๋ณดํธ ๋ถ๋ถ์ ์ด์ ์ ๋ง์ถ์๋ค.
LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๋ณดํธ ๊ด๋ จ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ๋ค์ํ๊ฒ ์ํ๋์ด ์๋ค. (2)์์๋ DC ๊ณ ์ฅ์ ๊ฒ์ถํ๊ณ ์์น๋ฅผ ์ฐพ๊ธฐ ์ํ์ฌ DC ์ ๋ฅ ๋ฐฉํฅ์ ๊ธฐ๋ฐ ์ฌ๋ฌ ์ง๋ฅํ ๊ณ์ ๊ธฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. (3)์์๋ ๊ณ ์ฅ ๋ฐ ์ ์ ์ํ๋ฅผ ๊ตฌ๋ถํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ์ 1์ฐจ ๋ฐ 2์ฐจ ๋ฏธ๋ถ ๊ฐ์ ์ด์ฉํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. (4)์์๋ hybrid AC/DC ์ ์ ์ ๋ฐฐ์ ๊ณํต์ ๊ณผ๋๋ฐ์์ ํด์ํ๊ณ ๊ฐ ์์คํ
์ ์ํ ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. (5)์์๋ ๊ณผ์ ๋ฅ, ์ ๋ฅ์ 1์ฐจ ๋ฐ 2์ฐจ ๋ฏธ๋ถ, ์ ํธ์ฒ๋ฆฌ ๊ธฐ๋ฒ์ ์ฅ์ ์ ์ฌ์ฉํ ๊ณ ์ฅ ๊ฒ์ถ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. (6)์์๋ ์ ์ ํญ ๊ณ ์ฅ๊ณผ ๊ณ ์ ํญ ๊ณ ์ฅ์ ๊ตฌ๋ถํ์ฌ, ์ ์ ํญ ๊ณ ์ฅ์ ์ธ๋ํฐ์ ๊ฑธ๋ฆฌ๋ ์ ์์ ํ์ฉํ๊ณ ๊ณ ์ ํญ ๊ณ ์ฅ์ ์ง๋ฝ์ ๋ฅ๋ฅผ ํ์ฉํ ๊ณ ์ฅ ๊ฒ์ถ ๋ฐ ์์น ์ถ์
๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. (7)์์๋ ๊ณ ์ ํญ ์ฌ๊ณ ํน์ ์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ์ด ์๋ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ๋ก๋ถํฐ ํน์ง์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ํ์ ์์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค.
์ด๋ฌํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ค์ LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๋ฐ์ ๊ฐ๋ฅํ ๋ค์ํ ๊ณ ์ฅ์์น๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์ง ์์๋ค.
๋ฐ๋ผ์, ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๊ณ ์ฅ์์น๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ์๋ก์ด ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. 2์ฅ์์๋ LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๊ณ ์ฅ๋ฐ์ ์์น์ ๋ฐ๋ฅธ
๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ ํน์ฑ์ ๋ถ์ํ์๋ค. 3์ฅ์์๋ 2์ฅ์ ๋ถ์์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ์๋ก์ด ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. 4์ฅ์์๋ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ EMTP๋ฅผ
์ด์ฉํ์ฌ ๊ฒ์ฆํ์๋ค. 5์ฅ์์๋ ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ๊ฒฐ๋ก ์ ๋ํ๋ด์๋ค.
2. LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๊ณ ์ฅ ํน์ฑ
๊ทธ๋ฆผ 1์ ๊ฐ๋จํ LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์ ๋ํ๋ธ๋ค. AC Side์ ์ฐ๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํ AC/DC ์ปจ๋ฒํฐ๊ฐ ์กด์ฌํ๋ฉฐ, DC ๋ชจ์ ์ ๊ฑฐ์ณ ์ ๋ก๋ก ์ฐ๊ฒฐ๋๋ค. CB1,
CB2, CB3๋ ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 1์์ ๊ฐ ์ซ์๋ ๊ณ ์ฅ ๋ฐ์์ด ๊ฐ๋ฅํ ์์น๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ๊ฐ ์์น์ ์๋ฏธ๋ ์๋์ ๊ฐ๋ค.
โ : AC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ DC ์ธก ๊ณ ์ฅ
โก: DC ์ ๋ก์์์ ๊ณ ์ฅ
โข: DC ๋ชจ์ ์์์ ๊ณ ์ฅ
๊ทธ๋ฆผ 1 LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต
Fig. 1 LVDC distribution system
๊ทธ๋ฆผ 2๋ ์ ์์ํ์ โ ๋ฒ ์์น์ AC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ DC์ธก์์ ๊ณ ์ฅ ๋ฐ์ ์ ์ ์์ํ์ ๊ณ ์ฅ์ํ ์ ๋ฅ์ ํ๋ฆ์ ๋น๊ตํ ๊ฒ์ด๋ค. ์ ์์ํ์์๋ ๋ถํ๋ก ์ ๋ฅ๊ฐ
ํ๋ฌ๊ฐ๊ฒ ๋๋ค. ๊ทธ๋ ์ง๋ง, CB1์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ถํ(Load1๊ณผ Load 2)์ ์ฐ๊ฒฐ๋ DC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ ์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ๋๋ฌธ์ ์ ์์ํ์๋ ๋ฐ๋ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก
๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ๊ฐ ํ๋ฌ์ค๊ฒ ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์ ์์ํ์๋ ๋ฐ๋ ๊ทน์ฑ์ ์ ๋ฅ๊ฐ ํ๋ฅด๊ฒ ๋๋ค. CB2์ CB3๋ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก Load1๊ณผ Load2์ ์ฐ๊ฒฐ๋ DC/DC
์ปจ๋ฒํฐ์ ์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ๋๋ฌธ์ ์ ์์ํ์๋ ๋ฐ๋ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์ ๋ฅ๊ฐ ํ๋ฅด๊ฒ ๋์ด, ๋ฐ๋ ๊ทน์ฑ์ ์ ๋ฅ๊ฐ ์ธก์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 3์ ์ ์์ํ์ โก๋ฒ ์์น์์ ๊ณ ์ฅ ์ ์ ๋ฅ ํ๋ฆ์ ๋น๊ตํ ๊ฒ์ด๋ค. CB1์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณ ์ฅ์ง์ ์ผ๋ก ์ ๋ฅ๊ฐ ์ฃผ์
๋๋ ๋ฐฉํฅ๊ณผ ์ ์์ํ์ ๋ฐฉํฅ์ด ๊ฐ๋ค. CB2
์ญ์ ๊ณ ์ฅ์ ์ผ๋ก ์ ๋ฅ๊ฐ ์ฃผ์
๋๋ ๋ฐฉํฅ์ด๋ฏ๋ก ์ ์์ํ์ ๊ณ ์ฅ์ํ์์ ์ ๋ฅ์ ๋ฐฉํฅ์ ๊ฐ๋ค. CB3์ ๊ฒฝ์ฐ Load2์ ์ฐ๊ฒฐ๋ DC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ ์ปคํจ์ํฐ
๋ฐฉ์ ๋๋ฌธ์ ์ ์์ํ์๋ ๋ฐ๋ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์ ๋ฅ๊ฐ ํ๋ฅด๊ฒ ๋์ด ๋ฐ๋ ๊ทน์ฑ์ ์ ๋ฅ๊ฐ ์ธก์ ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 2 ์ ์์ํ์ โ ๋ฒ ์์น์์ ๊ณ ์ฅ ์ ์ ๋ฅ ํ๋ฆ ๋น๊ต
Fig. 2 Comparison of current flow in the steady state and fault state at โ
๊ทธ๋ฆผ 3 ์ ์์ํ์ โก๋ฒ ์์น์์ ๊ณ ์ฅ ์ ์ ๋ฅ ํ๋ฆ ๋น๊ต
Fig. 3 Comparison of current flow in the steady state and fault state at โก
๊ทธ๋ฆผ 4๋ ์ ์์ํ์ โข๋ฒ ์์น์์ ๊ณ ์ฅ ์ ์ ๋ฅ ํ๋ฆ์ ๋น๊ตํ ๊ฒ์ด๋ค. CB1์ ์์ํ์ ๊ณ ์ฅ ์ ์ ๋ฅ ํ๋ฆ์ ๋ฐฉํฅ์ ๋์ผํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์ ์์ํ์ ๋์ผํ
๊ทน์ฑ์ ์ ๋ฅ๊ฐ ์ธก์ ๋ ๊ฒ์ด๋ค. CB2์ CB3์ ๊ฒฝ์ฐ Load1 ๋ฐ Load2์ ์ฐ๊ฒฐ๋ DC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ ์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ๋๋ฌธ์ ์ ์์ํ์๋ ๋ฐ๋
๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์ ๋ฅ๊ฐ ํ๋ฅด๊ฒ ๋์ด ๋ฐ๋ ๊ทน์ฑ์ ์ ๋ฅ๊ฐ ์ธก์ ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 2-5์์ โ -โข๋ฒ ์์น ๊ณ ์ฅ ์ CB1, CB2, CB3์ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ ํ๋ฆ์ ๋น๊ตํ์๋ค. ์ด๊ฒ์ ํ๋ก ์ ๋ฆฌํ๋ฉด ์๋ ํ 1๊ณผ ๊ฐ๋ค. ์๋ ํ 1์์ +๋ (+)์ ๊ฐ์ผ๋ก ์ธก์ ๋จ์ ์๋ฏธํ๋ค. (-)๋ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ ํ๋ฆ์ด ๋ฐ๋๊ฐ ๋์ด ๋ฐ๋ ๊ทน์ฑ ์ฆ, (-) ์ ๊ฐ์ผ๋ก ์ ๋ฅ๊ฐ ์ธก์ ๋จ์ ์๋ฏธํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 4 ์ ์์ํ์ โข๋ฒ ์์น์์ ๊ณ ์ฅ ์ ์ ๋ฅ ํ๋ฆ ๋น๊ต
Fig. 4 Comparison of current flow in the steady state and fault state at โข
ํ 1 ๊ณ ์ฅ ์ CB1, CB2, CB3์ ์ ๋ฅ ๊ทน์ฑ ๋ณํ
Table 1 Variation of current flow in CB1, CB2, and CB3 at fault state
๊ณ ์ฅ ์์น
|
CB1
|
CB2
|
CB3
|
โ
|
(+) โ (-)
|
(+) โ (-)
|
(+) โ (-)
|
โก
|
(+) โ (+)
|
(+) โ (+)
|
(+) โ (-)
|
โข
|
(+) โ (+)
|
(+) โ (-)
|
(+) โ (-)
|
3. LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ์๊ธฐ ํ 1์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. ํ 1์์ โ๊ณ ์ฅ์์น โ : AC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ DC ์ธก ๊ณ ์ฅโ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๋ฅ์ ๋ฐฉํฅ์ด ๋ชจ๋ (+)์์ (-)๋ก ๋ฐ๋๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. โ๊ณ ์ฅ์์น โก:
DC ์ ๋ก์์์ ๊ณ ์ฅโ์ ๊ฒฝ์ฐ CB1์ ๊ทธ๋๋ก์ด๋ฉฐ, CB3์ ๊ทน์ฑ๋ง ๋ฐ๋๊ฒ ๋๋ค. Load2์ ์ฐ๊ฒฐ๋ ์ ๋ก์์ ๊ณ ์ฅ์ด ๋ฐ์ํ๋ค๋ฉด, CB2์ ๊ทน์ฑ๋ง
๋ฐ๋๊ณ , CB3๋ ๊ทธ๋๋ก ์ ์ง๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ฆ, DC ์ ๋ก ๊ณ ์ฅ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฐ๊ฒฐ๋ ์ฐจ๋จ๊ธฐ ๋ ์ค ํ๋์ ๊ทน์ฑ์ด ๋ณํํ๊ฒ ๋๋ค. โ๊ณ ์ฅ์์น โข: DC ๋ชจ์ ์์์
๊ณ ์ฅโ์ ๊ฒฝ์ฐ CB1์ ๊ทธ๋๋ก์ด๋ฉฐ, CB2์ CB3์ ๊ทน์ฑ๋ง ๋ณํํ๊ฒ ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ํน์ฑ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์๋ก์ด ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ๋ค.
์๋ ๊ทธ๋ฆผ 5๋ ์ ์ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์์คํ
๊ตฌ์ฑ๋๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. CB1, CB2, CB3์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ๋ฅผ ์
๋ ฅ์ผ๋ก ๋ฐ์ผ๋ฉฐ, ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์์ ์ ์ํ๋ ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ฐ์ฐ์
๊ฑฐ์ณ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํธ๋ฆฝ ์ ํธ๋ฅผ ์ ์กํ๊ฒ ๋๋ค. ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ฉ ์ ์ฐจ๋จ๊ธฐ ์ ๋ฅ๋ฅผ ๋ฐ๊ณ , ๋์ ์ ํธ ์ ์กํ ๋ ํต์ ๋ฐฉ๋ฒ์ด ์๊ตฌ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 6์ ๊ทธ๋ฆผ 5์ ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ ํ๋ฆ๋์ด๋ค. ์ฐ์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ i1, i2, i3๋ฅผ ์
๋ ฅ์ผ๋ก ๋ฐ๊ณ , ๊ทธ ๊ฐ์ด ์ด๋ ํ๋๋ผ๋ ๊ณ ์ฅ์ ํ๋ณํ๊ธฐ ์ํ
threshold ๊ฐ์ธ ฮฑ๋ณด๋ค ์ปค์ง๋ฉด ๊ณ ์ฅ๋ฐ์์ผ๋ก ํ๋จํ๋ค. ๋ค์ ๋จ๊ณ๋ก ์๊ธฐ 2์ฅ์์ ๋ถ์ํ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ์ ํน์ฑ์ ๋ฐํ์ผ๋ก ๊ณ ์ฅ ์์น๋ฅผ ํ๋ณํ๊ณ , ์ฐจ๋จ๊ธฐ
๋์ ์ ํธ๋ฅผ ์ ์กํ๋ค. ๊ณ ์ฅ์์น โ ๋ฒ์์๋ ํ 1๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ๋ฅ์ ๊ทน์ฑ์ด (+)์์ (-)๋ก ๋ฐ๋๋ฏ๋ก ์ฐจ๋จ๊ธฐ์์ ์ธก์ ํ ์ ๋ฅ๊ฐ ๋ชจ๋ 0๋ณด๋ค ์๋ค๋ฉด โ๊ณ ์ฅ์์น โ : AC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ DC ์ธก ๊ณ ์ฅโ์ผ๋ก
ํ๋จํ๋ค. ์ด๋๋ ๋ถํ์ ์ฐ๊ฒฐ๋ DC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ ์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ์ผ๋ก ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ ์ฃผ์
์ ์ฐจ๋จํ๊ธฐ ์ํ์ฌ CB1๋ง open ์ํค๊ณ , ๋๋จธ์ง๋ close๋ฅผ
์ ์งํ๋ค. ์ด ์กฐ๊ฑด์ด ์ฑ๋ฆฝ๋์ง ์๋๋ค๋ฉด, CB1์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ(i1)์ 0๋ณด๋ค ํฌ๊ณ , CB2 ๋ฐ CB3์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ(i2์ i3)๋ 0๋ณด๋ค ์์์
ํ๋จํ์ฌ ์กฐ๊ฑด์ ์ฑ๋ฆฝ๋๋ค๋ฉด โ๊ณ ์ฅ์์น โข:ใDC ๋ชจ์ ์์์ ๊ณ ์ฅโ์ผ๋ก ํ๋จํ๋ค. ์ด๋๋ ๋ชจ๋ ๋ฐฉํฅ์์ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ ์ฃผ์
์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ฏ๋ก ์ด๊ฒ์ ์ฐจ๋จํ๊ธฐ ์ํ์ฌ
๋ชจ๋ ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ฅผ open ํ๋ค. ์ด ์กฐ๊ฑด๋ค์ด ๋ชจ๋ ์ฑ๋ฆฝํ์ง ์๋๋ค๋ฉด โ๊ณ ์ฅ์์น โก: DC ์ ๋ก์์์ ๊ณ ์ฅโ์ ๊ฒฝ์ฐ๋ก ํ๋จํ๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๊ณ ์ฅ์ ๋ก์ธ
CB2์ ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ง open ์ํค๊ณ ๋๋จธ์ง ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ close๋ฅผ ์ ์งํ๋ค. ์ด๋ ๊ฒ ๋์์ ์ํํจ์ผ๋ก์จ AC์ธก์ผ๋ก๋ถํฐ load2๋ก ์ ๋ ฅ ๊ณต๊ธ์ ์ง์ํ
์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 5 ์ ์ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์์คํ
๊ตฌ์ฑ๋
Fig. 5 System configuration of proposed scheme
๊ทธ๋ฆผ 6 ์ ์ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ํ๋ฆ๋
Fig. 6 Flowchart of proposed scheme
์ ์๋ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ ๋ฅ์ ๋ถํธ๋ง์ ์ด์ฉํ์ฌ ๊ณ ์ฅ์์น๋ฅผ ํ๋ณํ๊ณ ๊ทธ์ ๋ฐ๋ผ ์ฐจ๋จ๊ธฐ ๋์์ ๋ฌ๋ฆฌํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. ๊ฐ๋จํ์ง๋ง, ์ ํํ ๊ณ ์ฅ์์น๋ฅผ ํ๋ณํ๊ณ
์ ์ฉํ ์ ์๋ ์ฅ์ ์ด ์๋ค. ๊ณ ์ฅ๋ฐ์ ํ๋จ์ threshold ๊ฐ ์ค์ ์ ๊ธฐ์กด ๊ต๋ฅ๊ณํต์ OCR ์์์น๋ฅผ ์ฐธ๊ณ ํ์ฌ ์ค์ ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์ง๋ฅ๊ณํต์ ๊ฒฝ์ฐ,
์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ์ผ๋ก ์ธํด ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ๊ฐ ๊ธ๊ฒฉํ๊ฒ ๋ฐ์ํ๋ฏ๋ก ์ต๋๋ถํ์ ๋ฅ์ 140%-200% ์ ๋์ ๊ฐ์ผ๋ก ์ค์ ํ๋ฉด ๋๋ค. ๋ํ, ๋ถํ๋ณ๋์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ๊ณผ๋ถํ๊ฐ
๋ฐ์ํ๋ค๊ณ ํ๋๋ผ๋ threshold ๊ฐ ์ด์์ผ๋ก๋ ์์นํ์ง ์์ผ๋ฏ๋ก ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ ๋์ํ์ง ์๋๋ค.
4. ์๋ฎฌ๋ ์ด์
4.1 ๊ณํต๋ชจ๋ธ
์ ์๋ ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๊ณํต๋ชจ๋ธ์ ๊ทธ๋ฆผ 5์ ๊ฐ๋ค. ๊ณํต๋ชจ๋ธ์์ DC ๋ฐฐ์ ์ ๋ก์ ๊ธธ์ด๋ 2km์ด๋ฉฐ, ๋ถํ์ ์ฉ๋์ ๊ฐ๊ฐ 50kW์ด๋ค.
๊ณํต๋ชจ๋ธ์ EMTP๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ๋ชจ๋ธ๋ง ๋์๋ค. AC/DC ์ปจ๋ฒํฐ, DC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ ์ ์ด ๋์์ EMTP/MODELS๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ๋ชจ๋ธ๋ง ๋์๋ค[1,
8-9]. ๊ทธ๋ฆผ 6์ ์ ์ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ ๋ํ EMTP/MODELS๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ๋ชจ๋ธ๋ง ๋์๋ค.
4.2 ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์กฐ๊ฑด
์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ฒ์ฆ์ ์ํ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์กฐ๊ฑด์ ํ 2์ ๊ฐ๋ค. ๊ณ ์ฅ์์น ๋ฐ ๊ณ ์ฅ์ ํญ์ ๋ณ๊ฒฝํ์๋ค. ๊ณ ์ฅ์ ์ข
๋ฅ๋ pole-to-pole ๊ณ ์ฅ์ด๋ฉฐ, ๊ณ ์ฅ๋ฐ์ ์๊ฐ์ 0.5์ด์ด๋ค. ๊ณ ์ฅ์ง์์๊ฐ์ ์๊ตฌ๊ณ ์ฅ์ผ๋ก
์ค์ ํ์๋ค.
ํ 2 ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์กฐ๊ฑด
Table 2 Simulation conditions
Case
|
๊ณ ์ฅ์์น
|
๊ณ ์ฅ์ ํญ(ฮฉ)
|
Case 1
|
โ : AC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์
DC ์ธก ๊ณ ์ฅ
|
0.1
|
Case 2
|
1
|
Case 3
|
โก: DC ์ ๋ก ๊ณ ์ฅ
|
0.1
|
Case 4
|
1
|
Case 5
|
โข: DC ๋ชจ์ ๊ณ ์ฅ
|
0.1
|
Case 6
|
1
|
4.3 ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ
๊ฐ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ ๋ฐ ์ค์์น ๋์์ ๋ํ๋ด์๋ค. ์ค์์น ๋์์์ 1์ โcloseโ, 0์ โopenโ์ ์๋ฏธํ๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 7-8์ Case 1์ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ๋ ๊ณ ์ฅ์์น โ : AC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ DC ์ธก ๊ณ ์ฅ์ผ๋ก์ ํ 1์ ๋ถ์๊ฒฐ๊ณผ์ ๊ฐ์ด ์ ๋ฅ์ ๊ทน์ฑ์ด 0.5์ด์ ๊ณ ์ฅ์ด ๋ฐ์ํ ์๊ฐ ๋ชจ๋ (-)๋ก ๋ฐ๋๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์ ์๋ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ๋ฐ๋ผ 0.5015์ด์
CB1๋ง Open๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 7 Case 1์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ
Fig. 7 Current flowing in each CB in Case 1
๊ทธ๋ฆผ 8 Case 1์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํธ๋ฆฝ ์ ํธ
Fig. 8 Trip signal of each CB in Case 1
๊ทธ๋ฆผ 9 Case 2์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ
Fig. 9 Current flowing in each CB in Case 2
๊ทธ๋ฆผ 10 Case 2์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํธ๋ฆฝ ์ ํธ
Fig. 10 Trip signal of each CB in Case 2
๊ทธ๋ฆผ 9-10์ Case 2์ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. Case 1๊ณผ ๊ณ ์ฅ๋ฐ์ ์์น๊ฐ ๋์ผํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณ ์ฅ๋ฐ์ ์๊ฐ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ๋ชจ๋ (-)๋ก ๋ฐ๋๋
๊ฒ์ ์ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฐจ๋จ๊ธฐ ๋์ ๋ํ Case 1๊ณผ ๋์ผํ๋ค. ๋ค๋ง, ๊ณ ์ฅ์ ํญ์ด ์ข ๋ ํฌ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํธ๋ฆฝ ์ ํธ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ ์๊ฐ์ด 0.503์ด๋ก ๋ฆ๊ฒ
๋ํ๋๋ค. Case 1๊ณผ 2์ ๊ฒฝ์ฐ, ๊ณ ์ฅ์์ญ์ด ์์ ์ฐจ๋จ๋๋ฏ๋ก ๋ถํ์ ์ฐ๊ฒฐ๋ ์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ๋ถํ์ ์ง์์ ์ธ ์ ๋ ฅ ๊ณต๊ธ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์ด๊ฒ์
์ ์ํ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ๋ฐ๋ผ ์ต๋ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ๊ฐ ๋ฐ์ํ๊ธฐ ์ ์ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ๋ฅผ ์ฐจ๋จํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ทธ๋ฆผ 7๊ณผ ๊ทธ๋ฆผ 9์์ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ๊ฐ ํฐ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ๋ฅผ ์ฐจ๋จํ์ง ์๋๋ค๋ฉด, Case 1์ ์ต๋ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ๋ i1 ์ ๋ฅ๊ฐ โ1488 [A], Case
2์ ์ต๋ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ๋ i1 ์ ๋ฅ๊ฐ โ1171[A]๋ก์ ๊ณ ์ฅ์ ํญ์ด ํฐ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ๋ ๋ ์๊ฒ ๋ํ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 11-12๋ Case 3์ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. 0.5์ด์ ๊ณ ์ฅ์ด ๋ฐ์ํ ํ i1๊ณผ i2๋ (+) ๊ฐ์ ์ ์งํ์ง๋ง, i3๋ (-)๋ก ๋ถํธ๊ฐ ๋ฐ๋๋ ๊ฒ์
์ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์ ์๋ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ๋ฐ๋ผ ๊ณ ์ฅ์์น๋ โก: DC ์ ๋ก์์์ ๊ณ ์ฅ์ผ๋ก ํ๋จํ๊ณ CB2๋ง 0.501์ด์ Open ๋์์ ์ํํ๊ณ ,
CB1๊ณผ CB3๋ Close๋ฅผ ์ ์งํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 11 Case 3์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ
Fig. 11 Current flowing in each CB in Case 3
๊ทธ๋ฆผ 12 Case 3์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํธ๋ฆฝ ์ ํธ
Fig. 12 Trip signal of each CB in Case3
๊ทธ๋ฆผ 13-14๋ Case 4์ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ ์ญ์ case 3๊ณผ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก i1๊ณผ i2๋ (+) ๊ฐ์ ์ ์งํ์ง๋ง, i3๋ (-)๋ก ๋ถํธ๊ฐ
๋ฐ๋๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์, CB2๋ง 0.523์ด์ Open ๋์์ ์ํํ๊ฒ ๋๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ ๊ณ ์ฅ์ ํญ์ด case 3๋ณด๋ค ํฌ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ
๊ฐ์ด ์์์ ธ ์ฐจ๋จ๊ธฐ ํธ๋ฆฝ ์๊ฐ์ด ์ง์ฐ๋์ด ๋ํ๋๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 13์์ ๊ณ ์ฅ๊ตฌ์ญ ํ๋จ์ ์ํ์ฌ ์ด์ฉํ ๊ฒ์ ๊ณ ์ฅ๋ฐ์ ์งํ์ ์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ์ ๋ฅ์ด๋ฏ๋ก ์ฐจ๋จ๊ธฐ ๋์ ์ด์ ์๋ +, - ๋ก ๋ณํํ๋ ํ์์ ๊ณ ์ฅ๊ฒ์ถ์๋ ์ฌ์ฉ๋์ง
์๋๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 11 ๋ฐ ๊ทธ๋ฆผ 13์ ํตํ์ฌ AC/DC ์ปจ๋ฒํฐ์ ์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ๊ณ ์ฅ์ด ๋ฐ์ํ์ง ์์ ์ ๋ก๋ฅผ ํตํ์ฌ Load 2๋ก ์ง์์ ์ผ๋ก ์ ๋ฅ๋ฅผ ๊ณต๊ธํ๊ณ ์์์ ์ ์
์๋ค. ๋ฐ๋ฉด, Load 1์ ๊ณ ์ฅ ๋ถ๋ถ์ด ๋จ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ์ผ๋ก ์ธํ ์ ๋ ฅ ๊ณต๊ธ์ด ๋ถ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 15-18์ Case 5-6์ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 15 ๋ฐ ๊ทธ๋ฆผ 17์์ 0.5์ด์ ๊ณ ์ฅ์ด ๋ฐ์ํ ํ i1์ (+) ๊ฐ์ ์ ์งํ์ง๋ง, i2์ i3๋ (-)๋ก ๋ถํธ๊ฐ ๋ฐ๋๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ๋ ํ 1์ ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ดํด๋ณด๋ฉด ๊ณ ์ฅ์์น๊ฐ DC ๋ชจ์ ์ธ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋๋ค. ์ ์๋ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ๋ฐ๋ผ ๊ณ ์ฅ์์น๋ฅผ DC ๋ชจ์ ์ผ๋ก ์ ํํ๊ฒ ํ๋จํ๊ณ , ๋ชจ๋ ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ฅผ
Case 5์์๋ 0.501์ด, Case 6์์๋ 0.5035์ด์ Open ํ๊ฒ ๋๋ค. Case 5์ 6์์๋ ๊ณ ์ฅ์์ญ์ด ์์ ์ฐจ๋จ๋๋ฏ๋ก ๋ถํ์
์ฐ๊ฒฐ๋ ์ปคํจ์ํฐ ๋ฐฉ์ ์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ๋ถํ์ ์ง์์ ์ธ ์ ๋ ฅ ๊ณต๊ธ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 13 Case 4์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ
Fig. 13 Current flowing in each CB in Case 4
๊ทธ๋ฆผ 14 Case 4์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํธ๋ฆฝ ์ ํธ
Fig. 14 Trip signal of each CB in Case 4
๊ทธ๋ฆผ 15 Case 5์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ
Fig. 15 Current flowing in each CB in Case 5
๊ทธ๋ฆผ 16 Case 5์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํธ๋ฆฝ ์ ํธ
Fig. 16 Trip signal of each CB in Case 5
๊ทธ๋ฆผ 17 Case 6์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ
Fig. 17 Current flowing in each CB in Case 6
๊ทธ๋ฆผ 18 Case 6์์ ๊ฐ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํธ๋ฆฝ ์ ํธ
Fig. 18 Trip signal of each CB in Case 6
5. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ์๋ก์ด ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๊ณ ์ฅ ๋ฐ์ ๊ฐ๋ฅํ ์์น๋ฅผ AC/DC ์ปจ๋ฒํฐ ์ธก, DC ์ ๋ก์ธก, DC
๋ชจ์ ์ธก ์ด๋ ๊ฒ 3๊ฐ์ง๋ก ๊ตฌ๋ถํ ํ ๊ฐ ์์น์์ ๊ณ ์ฅ ๋ฐ์ ์ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ์ ํ๋ฆ์ ๋ถ์ํ์๋ค. ์ด ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ์ ๊ทน์ฑ ๋ณํ๋ฅผ ์ด์ฉํ ์๋ก์ด
๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์์คํ
๊ตฌ์ฑ ๋ฐ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ ์ํ์๋ค. ์ ์ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ ๊ทน์ฑ ๋ณํ์ ๋ฐ๋ผ ๊ณ ์ฅ ์์น๋ฅผ ํ๋จํ๊ณ ๊ทธ์ ๋ฐ๋ผ ์ฐจ๋จ๊ธฐ ๋์์ ์ํํ๋
๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค.
์ ์ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ฒ์ฆ์ ์ํ์ฌ EMTP๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ชจ๋ธ๋งํ๊ณ ๋ค์ํ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์ ์ํํ์๋ค. ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์ ๊ณ ์ฅ์์น ๋ฐ ๊ณ ์ฅ์ ํญ์ ๋ณ๊ฒฝํ์๋ค.
์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ ์ ์๋ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ๋ฐ๋ผ ๊ณ ์ฅ์์น๋ฅผ ์ ํํ๊ฒ ํ๋จํ๊ณ ์ฐจ๋จ๊ธฐ ๋์์ ํธ๋ฅผ ์ ์กํ๊ฒ ๋จ์ ์ ์ ์์๋ค.
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณ ์ ํญ ๊ณ ์ฅ ๋ฐ ์ ์ฌ์์๋์ง ์ฐ๊ณ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์๋ค. ํฅํ LVDC ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ๊ณ ์ ํญ ๊ณ ์ฅ์ ๊ฒ์ถ๋ ๊ฐ๋ฅํ๋ฉฐ, ์ ์ฌ์์๋์ง๊ฐ ์ฐ๊ณ๋
๊ฒฝ์ฐ ๋ณดํธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํ์ฌ ์ง์์ ์ผ๋ก ์ฐ๊ตฌํ๊ณ ์ ํ๋ค.
References
Hun-Chul Seo, Gi-Hyeon Gwon, Keon-Woo Park, 2021, Application of Wavelet Transform
for Protection in DC Microgrid, KIEE Summer conference
A. A. S. Emhemed, K. Fong, S. Fletcher, G. M. Burt, June 2017, Validation of Fast
and Selective Protection Scheme for an LVDC Distribution Network, IEEE Transactions
on Power Delivery, Vol. 32, No. 3, pp. 1432-1440
Morteza Shamsoddini, Behrooz Vahidi, Ramin Razani, Hamed Nafisi, Nov 2020, Extending
protection selectivity in low voltage DC microgrids using compensation gain and artificial
line inductance, Electric Power Systems Research, Vol. 188, pp. 106530
Chul-Ho Noh, Chul-Hwan Kim, Gi-Hyeon Gwon, Muhammad Omer Khan, Saeed Zaman Jamali,
Feb 2019, Development of protective schemes for hybrid AC/DC low-voltage distribution
system, International Journal of Electrical Power & Energy Systems, Vol. 105, pp.
521-528
S. Z. Jamali, S. B. A. Bukhari, M. O. Khan, K. K. Mehmood, M. Mehdi, C.-H. Noh, C.-H.
Kim, Oct 2018, A High-Speed Fault Detection, Identification, and Isolation Method
for a Last Mile Radial LVDC Distribution Network, Energies, Vol. 11, pp. 2901
R. Bhargav, B. R. Bhalja, C. P. Gupta, July 2020, Novel Fault Detection and Localization
Algorithm for Low-Voltage DC Microgrid, IEEE Transactions on Industrial Informatics,
Vol. 16, No. 7, pp. 4498-4511
Yun-Sik Oh, Chul-Hwan Kim, Gi-Hyeon Gwon, Chul-Ho Noh, Syed Basit Ali Bukhari, Raza
Haider, 2019, Fault detection scheme based on mathematical morphology in last mile
radial low voltage DC distribution networks, International Journal of Electrical Power
& Energy Systems, Vol. 106, pp. 520-527
Hun-Chul Seo, 2017, New adaptive reclosing technique using second order difference
of THD in distribution system with BESS used as uninterruptible power supply, International
Journal of Electrical Power & Energy Systems, Vol. 90, pp. 315-322
Hun-Chul Seo, Sang-Bong Rhee, 2018, Novel adaptive reclosing scheme using wavelet
transform in distribution system with battery energy storage system, International
Journal of Electrical Power & Energy Systems, Vol. 97, pp. 186-200
์ ์์๊ฐ
He received the B.S, M.S., and Ph.D. degrees in electrical engineering from Sungkyunkwan
University in 2004, 2006, and 2013, respectively.
He worked for Korea Electrical Engineering & Science Institute, Seoul, Korea, as a
researcher in power system division from 2006 to 2009.
He was Post-doctor at Yeungnam University in 2013.
Since March 2014, he is an associate professor with the School of Electronic&Electrical
Engineering, Yonam Institute of Technology, Korea.
His research interests include power system analysis, transients, and protection.
He received the B.S, M.S., and Ph.D. degrees in electrical engineering from Sungkyunkwan
University in 2012, 2014 and 2018, respectively.
He is presently the assistant professor of Yonam Institute of Technology.
His research interests include power system transients, power quality, protection
schemes and coordination in DC distribution system.
He received his M.S. degrees from Sungkyunkwan University, Korea, in 2007.
Since 2021, he has been a CTO in the NEXT Square Inc., Korea.
His research interests include LVDC, MVDC, Smart-grid, and Power Electronics.